“Pan oeddwn i’n fach, cafodd fy mrawd iau ddiagnosis o Anabledd Dysgu ac Anhwylder Sbectrwm Awtistiaeth. Er nad oeddwn yn gwybod beth oedd hyn ar y pryd, es i gyda fy mrawd i wahanol apwyntiadau gyda llawer o wahanol weithwyr proffesiynol. Wrth i mi fynd yn hŷn, dechreuais fynychu cyfarfodydd amlddisgyblaethol ochr yn ochr â fy mam, oherwydd roeddwn i eisiau gwybod mwy am gyflyrau ac anghenion cymorth fy mrawd. Yn y cyfarfodydd hynny, gwelais fy mam yn gweithio gyda gweithwyr proffesiynol, ac yn eu herio lle bo angen, i sicrhau bod buddiannau gorau fy mrawd yn cael eu hystyried yn llawn.

Wrth i mi orffen fy arholiadau TGAU, roedd y penderfyniad ar y gorwel o’r hyn roeddwn i’n mynd i’w wneud â fy mywyd yn agosáu. Rwy’n cofio’n bendant y foment pan feddyliais am fy mrawd, a’r bywyd y byddai’n ei gael ar ôl iddo adael yr ysgol a dod yn oedolyn yn y byd. Fe wawriodd arnaf na fyddai fy mam bob amser o gwmpas i fynychu’r cyfarfodydd hynny gyda gweithwyr proffesiynol a sicrhau bod ei anghenion yn ganolog i’r penderfyniadau a wneir yn ei gylch. Felly, gofynnais i mi fy hun a oedd swydd yn bodoli lle byddai’r sgiliau a’r wybodaeth a enillais yn fy ngrymuso i gefnogi fy mrawd a sicrhau bod gweithwyr proffesiynol yn parhau i glywed ei lais. Roeddwn i’n mwynhau’r syniad o ddod yn nyrs, neu’n weithiwr cymdeithasol, ond roeddwn i eisiau gweithio’n annibynnol gyda’r cyrff proffesiynol hyn, nid iddyn nhw. Ar ôl peth amser yn chwilio am yr ateb, deuthum ar draws rôl Eiriolwr. Roedd y rôl hon fel pe bai’n ticio’r blychau cywir i gyd a dyma’r union yrfa roeddwn i wedi bod yn chwilio amdani. Cefais apwyntiad gyda Chynghorydd Gyrfa, a dywedais wrtho fod gennyf ddiddordeb mewn gyrfa mewn eiriolaeth. Dywedodd y Cynghorydd Gyrfaoedd wrthyf nad oedd gyrfa mewn eiriolaeth yn bodoli, a bod eiriolaeth yn nodwedd o broffesiynau eraill. Gyda’r gwynt wedi ei dynnu o’m hwyliau, es yn ôl at y bwrdd darlunio.

Tra yn yr ysgol, roeddwn yn aelod o gyngor yr ysgol, ac yn cynrychioli pobl yn fy nosbarth. Arweiniodd hyn at wirfoddoli i grwpiau fel Fforwm Pobl Ifanc Torfaen. Rhoddodd y cyfleoedd gwirfoddoli hyn gipolwg i mi ar sut mae eiriolaeth mor bwerus o ran sicrhau bod lleisiau pobl yn cael eu clywed, a bod cyfiawnder cymdeithasol yn cael ei gynnal. Cefais fy ethol yn Gadeirydd y Fforwm am flwyddyn, a chefais y ffortiwn i gymryd rhan mewn rhai cyfleoedd gwych, megis y ddadl Senedd Ieuenctid gyntaf erioed a gynhaliwyd yn Nhŷ’r Cyffredin.

Ar ôl i mi adael yr ysgol, fe wnes i barhau i wirfoddoli wrth weithio mewn gwahanol leoliadau iechyd ac ymchwilio i rôl eiriolaeth. Dysgais am y Gwasanaeth Eiriolaeth Galluedd Meddyliol Annibynnol (IMCA) a dyna’r union rôl roeddwn i wedi bod yn chwilio amdani. Pan ddaeth y cyfle cywir, gwnes gais i fod yn EAGM, a dydw i ddim wedi edrych yn ôl ers hynny!

Mae eiriolaeth yn amhrisiadwy o ran sicrhau bod gan bobl lais ac y gallant gael eu clywed, yn ogystal â sicrhau bod eu hawliau cyfreithiol yn cael eu cynnal. Mae pethau wedi symud ymlaen yn fawr ers fy amser gyda’r Cynghorydd Gyrfa, ac mae gwasanaethau eiriolaeth statudol ac anstatudol amrywiol ar gael i’r rhai sydd angen cymorth. Mae’r gwasanaeth EAGM yn wasanaeth statudol sy’n sicrhau, er y gellir ystyried nad oes gan rywun y galluedd meddyliol i wneud penderfyniadau drosto’i hun, fod ei hawliau, ei ddymuniadau a’i deimladau yn ganolog i unrhyw benderfyniadau a wneir amdanynt. Rwyf wedi dysgu cymaint o fy ngyrfa, ac mae’n wirioneddol werth chweil gwybod bod fy rôl yn sicrhau bod lleisiau pobl yn cael eu clywed pan ddaw’n fater o wneud penderfyniadau amdanynt. Rwyf hefyd yn rhan o dîm gwych sy’n cefnogi ei gilydd pan fo angen. Mae fy mrawd a minnau’n agos iawn, ac rwy’n teimlo mor hapus o wybod bod sefydliadau eiriolaeth annibynnol yno i’w gefnogi os a phan fydd eu hangen arno.”

Mae Chris yn teimlo mor angerddol am rôl eiriolaeth fel ei fod wedi ymrwymo i redeg Hanner Marathon Caerdydd fis Mawrth nesaf i helpu i godi cymaint o arian â phosibl i Advocacy Support Cymru. Bydd yr arian y mae Chris yn ei godi yn ein helpu i gefnogi mwy o bobl fel brawd Chris a sicrhau bod eu barn a’u dymuniadau’n cael eu clywed a bod eu hawliau’n cael eu cynnal.

I gefnogi ymdrechion codi arian Chris, gallwch gyfrannu ar ei dudalen codi arian: – https://www.facebook.com/donate/1032478167508097/

Mae Advocacy Support Cymru (ASC) yn elusen gofrestredig sy’n arbenigo mewn darparu eiriolaeth broffesiynol, gyfrinachol ac annibynnol i’r rhai sy’n gymwys mewn lleoliadau gofal eilaidd ac iechyd meddwl cymunedol ar draws nifer o fyrddau iechyd yn Ne Cymru.

Gall ein Heiriolwyr gefnogi mewn perthynas â thriniaeth, meddyginiaeth, gwasanaethau, hawliau ac opsiynau a bydd yn eich galluogi i ddweud eich dweud am eich triniaeth a’ch gofal. Ni fyddant yn barnu dymuniadau’r rhai y maent yn eu cefnogi nac yn ceisio perswadio cleient i gymryd camau penodol. Mae eiriolwyr yn darparu gwybodaeth i bobl i’w helpu i ddeall pa opsiynau a allai fod ar gael, ond nid ydynt yn penderfynu nac yn cynghori pa un i’w gymryd. Mae ein heiriolwyr yn rhoi llais i bobl ac yn eu grymuso i siarad dros eu hawliau.

Mae ASC yn arbenigo mewn Eiriolaeth Iechyd Meddwl Annibynnol, Eiriolaeth Galluedd Meddyliol Annibynnol ac Eiriolaeth Iechyd Meddwl Cymunedol Annibynnol. Gan fod ein gwasanaethau yn annibynnol, rydym yn gallu gweithredu ar ran ein defnyddwyr gwasanaeth yn unig ac nid ydym yn cael eu llywodraethu gan y GIG, staff Awdurdodau Lleol na theuluoedd.

I gael gwybod mwy am ein gwasanaethau eiriolaeth, i wirio cymhwysedd neu ofyn am atgyfeiriad, cysylltwch â info@ascymru.org.uk .

I gyfrannu at ASC a sicrhau y gallwn barhau i rymuso pobl â salwch iechyd meddwl i godi llais, tecstiwch VOICE i 70450 i gyfrannu £5.

*Bydd negeseuon testun yn costio swm y rhodd ynghyd ag un neges cyfradd rhwydwaith safonol, a byddwch yn dewis clywed mwy gennym ni. Os hoffech chi gyfrannu ond ddim eisiau clywed mwy gennym ni, tecstiwch VOICENOINFO yn lle